W dniach 18-19 marca 2015 r. w Gogolinie na Opolszczyźnie odbyło się spotkanie plenarne Polskiej Sieci Odnowy i Rozwoju Wsi, w którym uczestniczyli przedstawiciele gmin członkowskich PSORW, tj. wójtowie i burmistrzowie z 20 gmin z terenu całego kraju. Gośćmi spotkania byli: p. Ryszard Wilczyński, Wojewoda Opolski, Wiceprezes Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE oraz p. Andrzej Pitera, Wójt Gminy Łodygowice. W trakcie dwudniowego spotkania uwaga uczestników koncentrowała się wokół trzech zasadniczych bloków tematycznych, takich jak - realizacja projektu dot. tworzenia Sieci Najciekawszych Wsi; polityka senioralna w małych i średnich gminach; kwestie organizacyjne związane z wyborem Prezydium PSORW i ustaleniem Planu Działań na najbliższy rok.
Spotkanie rozpoczęło się powitaniem uczestników przez p. Annę Grygierek, Przewodniczącą Prezydium PSORW, Burmistrz Strumienia oraz p. Joachima Wojtalę, Członka Prezydium PSORW, Burmistrza Gogolina – Gospodarza spotkania plenarnego. Następnie głos zabrał Gospodarz – p. Joachim Wojtala, który krótko przybliżył uczestnikom najistotniejsze informacje związane z miejscem spotkania czyli Gminą Gogolin, jej historią, osiągnięciami oraz planami na przyszłość, ze szczególnym uwzględnieniem działań wpisujących się w idee odnowy wsi. Po obejrzeniu interesującego filmu prezentującego Gminę Gogolin, głos zabrał inicjator powstania PSORW p. Ryszard Wilczyński.
„Minęły dwa lata od powstania Sieci. Pierwszy okres działalności jest za nami” – powiedział Ryszard Wilczyński, Wojewoda Opolski, który zaznaczył, iż gminy poprzez wzajemne kontakty, poglądy, pomysły, wzorce powinny inspirować się wzajemnie oraz otwierać na Europę. Taka właśnie idea przyświecała utworzeniu PSORW – był to pomysł, żeby stworzyć płaszczyznę dla spotkań wyjątkowych ludzi, wyjątkowych gmin, włodarzy, którzy mają szczególne osiągnięcia w dziedzinie odnowy i rozwoju wsi oraz potrafią je pomnażać i chcą się dzielić swoimi doświadczeniami z innymi. W trakcie swojego wystąpienia Wojewoda zarysował również wizję przyszłości PSORW, w której poza dotychczasowymi działaniami szczególne miejsce powinno zajmować nawiązywania bliskich relacji z Europejskim Stowarzyszeniem Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE i innymi sieciami powstającymi w Europie.
Pani Anna Grygierek, Przewodnicząca Prezydium PSORW, Burmistrz Strumienia, podsumowała pierwsze dwa lata działalność Polskiej Sieci Odnowy i Rozwoju Wsi. „Były to wyjątkowe lata, nie tylko pod względem organizacyjnym, ale także biorąc pod uwagę Wasze doświadczenia, przemyślenia i idee” – stwierdziła Przewodnicząca. W trakcie prezentacji omówione zostały osiągnięcia oraz działania realizowane przez Sieć – spotkania plenarne, wizyty studyjne, wspomniany został także pierwszy, flagowy projekt Sieci - projekt Sieci Najciekawszych Wsi”.
W dalszej części spotkania, członkowie PSORW dyskutowali nad kwestiami organizacyjnymi. W związku z zakończeniem kadencji Prezydium i Przewodniczącego wybrany został nowy skład Prezydium PSORW. W kadencji 2015-2017 Prezydium będzie pracować w następującym składzie: Joachim Wojtala – Burmistrz Gogolina – Przewodniczący Prezydium PSORW, Anna Grygierek - Burmistrz Gminy Strumień, Zbigniew Walczak – Wójt Gminy Gniewino, Marek Chmielewski – Wójt Gminy Dzierżoniów, Sławomir Kopacz – Wójt Gminy Bieliny. W związku z zmianą Przewodniczącego Prezydium obsługa sekretariatu PSORW leży po stronie Gminy Gogolin. Uczestnicy spotkania podziękowali p. Annie Grygierek, dotychczasowej Przewodniczącej za jej wkład i zaangażowanie w prowadzenie PSORW, podziękowano również Śląskiemu Związkowi Gmin i Powiatów za dwuletnią obsługę sekretariatu.
Ryszard Wilczyński, Wojewoda Opolski, Wiceprezes Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi (ARGE) przypomniał ideę Sieci Najciekawszych Wsi oraz przedstawił aktualne informacje na ten temat. Instytut Imedes, wybrany w ramach konkursu zorganizowanego przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) przeprowadza obecnie ocenę ekspercką wsi pretendujących do członkowstwa w SNW. Zadaniem zespołu ekspertów będzie ocena wstępna - potencjału 50-ciu kandydujących wsi z całej Polski według opracowanej Karty Oceny Miejscowości, a następnie wydanie opinii, dotyczącej włączenia danej wsi do Sieci Najciekawszych Wsi (SNW). Zaznaczył, iż kluczem tworzenia SNW, a tym samym prezentacji miejscowości jest odpowiednie zinterpretowanie jej walorów w formule „opowieści” będącej czynnikiem wywołania zainteresowania miejscowością i jednocześnie kluczowym elementem zapewniającym satysfakcję z pobytu w „ciekawym miejscu”. Dąży się do tego, aby w 2017r. zdefiniować czy zweryfikowana wioska będzie posiadać status członka SNW czy też status kandydata. Dla statusu kandydata wymagane są: posiadanie oferty pobytu i uzyskanie minimum oceny dobrej w kluczowych aspektach. Dla statusu członka: posiadanie oferty pobytu oraz spełnienie kryteriów na poziomie 65%. Pan Marek Chmielewski, Wójt Gminy Dzierżoniów, Członek Prezydium PSORW wskazał przy tym na potrzebę wykreowania produktu jakim jest sieć atrakcyjnych turystycznie wsi, o wysokich walorach kulturowych i odpowiednią bazą.
Tematem drugiego dnia spotkania plenarnego członków Polskiej Sieci Odnowy i Rozwoju wsi była polityka senioralna w małych i średnich gminach. W związku z tym drugi dzień spotkania rozpoczął się wystąpieniami p. Ryszarda Wilczyńskiego, Wojewody Opolskiego, p. Joachima Wojtali Burmistrza Gogolina oraz p. Marka Chmielewskiego, Wójta Dzierżoniowa. Ryszard Wilczyński, Wojewoda Opolski zwrócił uwagę na główne cele Wsi Przyjaznej Seniorom, tj. stworzenie formuły relacji miasto-wieś, nową formę wykorzystywania wiejskiej infrastruktury, kreowanie atrakcyjności pobytowej miejscowości, wykreowanie nowego standardu cywilizacyjnego wsi w związku z wzrostem znaczenia działań prosenioralnych. Podkreślił, iż standard wyposażenia wsi powinien obejmować posiadanie zaadoptowanej do potrzeb seniorów świetlicy z możliwością organizacji całodniowych lub kilkudniowych pobytów kilkunastoosobowych grup seniorów (m.in. z odpowiednim zapleczem kuchennym). Dodatkowo istotna może być wypożyczalnia rowerów i kijków do nordic walking, jak również trasy spacerowe, biegowe, rowerowe w formie różnej długości pętli, począwszy od tras krótkich do 1,5 km (dla przykładowo 80-latków), poprzez trasy 3-7 km (dla 70-latków), aż do tras kilka, kilkanaście kilometrowych wyznaczonych dla młodszych seniorów. Wojewoda Opolski zauważył, iż standardowe wyposażenie wsi obejmować powinno również odpowiednie otoczenie świetlicy, przykładowo w niedalekiej odległości urządzenia do ćwiczeń fizycznych, miejsca w plenerze o charakterze festynowym (wiata, grill, miejsce ogniskowe), parking dla samochodów, punkt startu tras spacerowych, biegowych i rowerowych z tablicą ze schematem wsi.
W kolejnej części spotkania p. Joachim Wojtala, Burmistrz Gogolina, przewodniczący Prezydium PSORW, zaprezentował „Politykę senioralną w Gminie Gogolin”. Wskazał na ważności integracji młodych ludzi z starszymi. Wszystkie przedszkola Gminy Gogolin prowadzą programy integracyjne z osobami starszymi.Wspomniał o funkcjonowaniu Opolskiej Karty Rodziny i Seniora - Opolska Karta Rodziny obejmie swoim zasięgiem całe województwo, natomiast Gminna Karta Rodziny i Seniora obowiązuje na terenie Gminy Gogolin. Z ulg mogą korzystać osoby w wieku powyżej 65 roku życia bezterminowo oraz rodziny zastępcze, wychowujące dziecko niepełnosprawne oraz rodziny wychowujące troje i więcej dzieci. Kartą wojewódzką zostały objęte rodziny posiadające dwoje dzieci. Od stycznia 2014r. Gmina Gogolin realizuje inicjatywę skierowaną do osób starszych. Seniorzy zostali wyposażeni w „Koperty Życia”, które pomagają ratownikom medycznym w szybkiej i skutecznej interwencji. Wskazał na funkcjonowanie w Gminie Gogolin Gminnego Ośrodka Zdrowia. Gminny Ośrodek Zdrowia jako jednostka organizacyjna Gminy przy współpracy z Wydziałem Zdrowia i Polityki Społecznej w ramach projektu „ZDROWA GMINA” promuje szereg badań specjalistycznych w zakresie mammografii, kolonoskopii, cytologii (ponad 3 tysiące przebadanych pacjentów w latach 2012-2014). W 2013 r. Gmina Gogolin została laureatem konkursu Zdrowa Gmina i otrzymała nagrodę główną Polskiej Unii Onkologii w wysokości: 100.000zł z przeznaczeniem na profilaktykę onkologiczną. Rok wcześniej, w 2012r. powstało w Gogolinie, Centrum Aktywizacji i Wsparcia Fizycznego dla Dzieci, Młodzieży i Opiekunów Osób Niepełnosprawnych oraz Osób w wieku 50+ gdzie codziennie odbywają się zajęcia rehabilitacyjne, dla ok. 25 osób. Funkcjonuje również Ośrodek Wsparcia i Terapii dla Osób Niepełnosprawnych, w ramach którego corocznie podpisywanych jest około 60 umów na wypożyczenie sprzętu dla niepełnosprawnych. Działa Ośrodek Pomocy Społecznej. W 2004 r. w Kamionku, wiosce Gminy Gogolin, utworzono Dom Spokojnej Starości św. Barbara, dysponujący obecnie 47 miejscami zamieszkania dla pensjonariuszy. Koszt utrzymania jednego mieszkańca to 2 842 zł. Istnieje także możliwość aktywnego spędzania czasu dla seniorów poprzez nieodpłatne korzystanie z wszystkich otwartych obiektów sportowych oraz uprawnienie do korzystania z zniżek z basenu. Uchwałą V/24/2015 Rada Miejska w Gogolinie powołała Gminną Radę Seniorów oraz nadała jej statut. Gminny Ośrodek Zdrowia w Gogolinie oraz Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej opracowują dokumentację potrzebną do uruchomienia w Gminie Gogolin Teleopieki. Burmistrz Gogolina zwrócił uwagę na nową perspektywę polityki senioralnej w mieście - Plan budowy Centrum Przesiadkowego w Gogolinie, w budynku którego będzie miejsce także dla seniorów. Prezentacja „Polityka senioralna w Gminie Gogolin” dostępna poniżej.
Działania w zakresie polityki senioralnej w Gminie Dzierżoniów przedstawił Marek Chmielewski, Wójt Gminy Dzierżoniów, Członek Prezydium PSORW, który szczególnie zaakcentował konieczność działań prosenioralnych opartych na więzi międzypokoleniowej. Na wstępie prezentacji pt.”Polityka senioralna w Gminie Dzierżoniów”, Wójt odczytał słowa Benjamina Franklina: „Nie starzeje się ten, kto nie ma na to czasu”.Podczas prezentacji wskazał na ciekawe przedsięwzięcia integrujące osoby starsze (tj. Klub Ciekawych Świata, Zespół Pieśni i Tańca Górali Czadeckich „Pojana”). Zauważył, iż warto integrować osoby starsze, czego dowodem jest otrzymana Nagroda Pary Prezydenckiej dla Gminy Dzierżoniów w konkursie „Dobry Klimat dla Rodziny”, w kategorii „Inicjatywy międzypokoleniowe”. W 2013 r. w Gminie Dzierżoniów odbyły się XIV Prezentacje Oświatowe, które przebiegały pod hasłem „W spadku po dziadku, nauka od wnuka”. Stanowiły cykl konkursów, warsztatów oraz spotkań z udziałem dzieci i młodzieży z przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjalnych z terenu całego powiatu dzierżoniowskiego oraz seniorów z tego regionu. We wszystkich działaniach wzięło udział ponad 1500 osób. W Gminie Dzierżoniów prowadzone są liczne warsztaty oraz konkursy, np. powiatowy konkurs fotograficzny pod nazwą „Moja babcia jest trendy, a mój dziadek cool…”, „Kolorowy Świat Świadomego Seniora” – to tytuł projektu, który aktualnie realizowany jest w Gminie Dzierżoniów. Środki pozyskane zostały z Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W projekcie bierze udział 75 seniorów z Gminy Dzierżoniów. Prezentacja „Polityka senioralna w Gminie Dzierżoniów” dostępna poniżej.
Po zakończeniu prezentacji samorządowcy dyskutowali o praktykach wspierania działań na rzecz seniorów. Motywem przewodnim tej dyskusji było stwierdzenie, iż „…nie zawsze są potrzebne pieniądze, wystarczy dobry pomysł”.
Uczestnicy spotkania przyjęli zaproponowany ramowy plan działania na bieżący rok. Wyznaczono wstępne terminy wyjazdów studyjnych: w lipcu zaplanowano spotkanie w Gminie Hrubieszów (województwo lubelskie), które będzie poświęcone tematyce związanej z tworzeniem wsi tematycznych, a na jesieni w Gminie Cekcyn (województwo kujawsko-pomorskie) członkowie Sieci podejmą tematy związane z ekonomią turystyki. Nowo wybrany Przewodniczący Prezydium PSORW, Joachim Wojtala podsumowując spotkanie plenarne, wskazał na nowe możliwości jakie zaistniały dzięki utworzeniu Sieci, a szczególnie na cenną wartość jaką jest wymiana doświadczeń i dobrych praktyk. Podkreślił także znaczenie inicjatyw i aktywności oddolnych oraz umiejętność współdziałania mieszkańców w obrębie małych wspólnot jakimi są sołectwa i dzielnice.
