W dniach 22-24 maja 2013 r. w Kamieniu Śląskim doszło do spotkania PSORW z uczestnikami Sieci Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi organizowanego przez ARGE. Okazją do spotkania była konferencja „Tworzenie Sieci Najlepszych” wpisana w kalendarz działań Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich dla województwa opolskiego na rok 2013 r. Organizatorami przedsięwzięcia byli: Wojewoda Opolski, Europejskie Stowarzyszenie Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE i Zarząd Województwa Opolskiego.
Celem przedsięwzięcia była wymiana wiedzy i doświadczeń nt. współpracy sieciowej oraz rewitalizacji, rozumianych jako mechanizmy służące dostosowaniu obszarów wiejskich do zachodzących przemian demograficznych i zjawiska depopulacji.
Fot. 1., 2. Powitanie uczestników Sieci Laureatów konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi ARGE w Kamieniu Śląskim, 22 maja 2013 r. ( na zdjęciach Ryszard Wilczyński - Wojewoda Opolski, Joachim Wojtala - Burmistrz Gogolina , Zbigniew Kawa - Sołtys Kamienia Śląskiego oraz Theres Friewald –Hofbauer – Dyrektor Biura Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE)
Ważnym aspektem było nawiązanie relacji pomiędzy PSORW a laureatami Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi skupionych wokół ARGE. Mottem czwartego już spotkania Sieci Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi było hasło: „Budzenie starego do nowego życia. Rewitalizacja jako klucz do kreowania właściwego rozwoju wsi”.
Fot. 3. Uczestnicy 4 Spotkania Sieci Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi, 24 maja 2013 r
Przedsięwzięcie rozpoczęło się 22 maja przywitaniem a następnie prezentacją Kamienia Śląskiego. Przedstawiono i omówiono przykłady rewitalizacji zrealizowane na terenie miejscowości m.in. pałac późnobarokowy z XVII/XVIII stanowiący sanktuarium św. Jacka, park krajobrazowy wokół pałacu, dawne obiekty folwarczne adaptowane na sanatorium rehabilitacyjne, obiekty parafialne i centrum wsi z reprezentacyjnym stawem fontann (dawniej zbiornik przeciwpożarowy).
Głosem w dyskusji nt. rewitalizacji, będącej kluczem do kreowania właściwej polityki rozwoju na obszarach depopulacji, był referat Ryszarda Wilczyńskiego - Wojewody Opolskiego pt. Paradygmat rewitalizacji jako strategia rozwoju i narzędzie dostosowywania miejscowości do zmieniającego się obrazu demograficznego społeczeństwa i jego potrzeb czyli nadania starym formom i strukturom nowych funkcji adekwatnych do zmienionych potrzeb społecznych i gospodarczych.
Fot. 4. Wykład Wojewody Opolskiego, Ryszarda Wilczyńskiego Paradygmat rewitalizacji jako strategia rozwoju i narzędzie dostosowywania miejscowości do zmieniającego się obrazu demograficznego społeczeństwa i jego potrzeb podczas sesji Sieci Laureatów, 23 maja 2013r.
Burmistrz Strzelec Opolskich Tadeusz Goc, zaprezentował natomiast Realizację programu odnowy wsi jako czynnik podtrzymujący witalność społeczności wiejskich na obszarze intensywnej depopulacji. W wykładzie przedstawił m. in. Rozmierz, Rozmierkę, Kadłub jako przykłady sołectw, które dzięki udziałowi w programie odnowy wsi znacznie podniosły jakość życia mieszkańców, wykształciły przestrzeń publiczną oraz wzmocniły tożsamość i życie wspólnotowe miejscowości, stwarzając atrakcyjne fundamenty dla osób szukających nowego miejsca zamieszkania.
23 maja rozpoczęła się konferencja „Tworzenie Sieci Najlepszych”, która była wspólnym spotkaniem Polskiej Sieci Odnowy i Rozwoju Wsi (PSORW) oraz członkami Sieci Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi.
W zagadnienia konferencji wprowadziła uczestników Theres Friewald – Hofbauer wygłaszając wykład Sieci współpracy jako motywacja i szansa na szeroko rozumiany transfer idei i know – how. Przestawiała w nim koncepcję współpracy sieciowej, rozumianej jako mechanizm promocji i transferu dobrych rozwiązań z zakresu rozwoju obszarów wiejskich i odnowy wsi. Po niej, Wojewoda Opolski przedstawił PSORW jako platformę tworzenia Sieci Najciekawszych Wsi, która, w oparciu o środki z KSOW umożliwiałaby ukierunkowanie procesu odnowy, wykorzystanie już powstałego dorobku oraz działanie na rzecz zachowania wiejskiego zasobu kulturowego. Koncepcja zakłada stworzenie sieci miejscowości o rozpoznawalnej marce oraz dających gwarancję pobytu o wysokim poziomie atrakcyjności i jakości usług, będącej platformą wymiany doświadczeń i rozwiązań na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, przyczyniającą się do zachowania cennych zasobów dziedzictwa kulturowego i krajobrazu w obrębie miejscowości.
Dr Wacław Idziak, przedstawił referat pt. Wsie tematyczne i ich sieci, w którym skupił się na kwestii poszukiwania sposobów opracowywania projektów mających na celu ożywienie gospodarki wiejskiej, poprzez integrację lokalnej społeczności wokół zagadnień związanych z jakimś produktem, usługą lub kulturą danego regionu.
Fot. 5. Farska Stodoła w Biedrzychowicach
Helmuth Innerbichler, Burmistrz Sand in Taufers, przedstawił Doświadczenia Sieci Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi, uwypuklając znaczenie współpracy sieciowej. Po wykładzie obie sieci (Sieć Laureatów Konkursu o Europejską Nagrodę Odnowy Wsi oraz Polska Sieć Odnowy i Rozwoju Wsi) odbyły robocze spotkania przygotowując się do piątkowych paneli dyskusyjnych.
Ten dzień zwieńczyła Biesiada Śląska w Biedrzychowicach w gm. Głogówek poprzedzona zwiedzaniem Farskiej Stodoły - miejsca spotkań, ostoją tożsamości narodowej oraz edukacji regionalnej pod przewodnictwem gospodyni miejsca, liderem wsi Pani Róży Zgorzelskiej.
Fot. 6. Biesiada Śląska, Biedrzychowice, 23 maja 2013 r.
Trzeci dzień konferencji (24 maja) został przeznaczony na dyskusję na temat możliwości współpracy pomiędzy sieciami, powiązania polskiej i europejskiej sieci oraz idei stworzenia europejskiej sieci najciekawszych wsi.
Końcowym akcentem konferencji był wykład prof. Gerlind Weber z Uniwersytetu Przyrodniczego w Wiedniu na temat dylematów polityki rozwoju na obszarach wiejskich w kontekście zachodzących przemian demograficznych, skutkujących m.in. zjawiskiem depopulacji. G. Weber na podstawie przykładów z Austrii i Niemiec, przedstawiła dobre i złe przykłady zarządzania przemianami demograficznymi na obszarach wiejskich. Według G. Weber, odpowiedzią na negatywny i postępujący proces starzenia się społeczeństwa, jest strategia „łagodzenia” lub „adaptacji”, gdzie obszary dotknięte depopulacją starają się we współpracy z innymi regionami, dostosować do zachodzących zmian i w miarę możliwości łagodzić ich konsekwencje.
Fot. 7. Wykład prof. Gerlind Weber Dylematy polityki rozwoju w kontekście przemian demograficznych. Strategia rozwoju? Strategia dostosowania? Strategia przetrwania?, 24 maja 2013 r.
Równolegle do odbywających się w Kamieniu Śląskim konferencji zorganizowana została podróż studyjna po Opolszczyźnie dla przedstawicieli gmin Gniewino, Pruszcz Gdański i Czarna Dąbrówka. Odwiedzając Krasiejów (gm. Ozimek), Kadłub, Rozmierz, Rozmierkę (gm. Strzelce Opolskie), Kamień Śląski (gm. Gogolin), Rybną, Karłowice oraz Stare Siołkowice (gm. Popielów) 37 osobowa delegacja z Pomorza miała okazję zapoznać się z działaniami i efektami odnowy wsi oraz funkcjonowaniem aktywnych, lokalnych społeczności.
Materiały z konferencji dostępne są na stronie Urzędu Wojewódzkiego Województwa Opolskiego (kliknij tutaj).
Wszystkie powyższe treści pochodzą z materiałów udostępnionych przez Biuro Wojewody Opolskiego
